Ik mag niet denken aan pegging
op een lege maag,
bestudeer kaalslag en erosie
als ik voor de spiegel sta.
Trek ik die geasfalteerde sokken
nog één dag aan,
een hemd of een hoodie,
welke Gert ben ik vandaag?
Ik geef de cactus water
en de olifant in de kamer aandacht,
stroop zijn vel af,
eigen kweek duurt me te lang.
Ik verzamel moed en de scherven die ik ben,
groet mijn buur die ik niet ken.
Een slogan op de muur van
een huis getatoeëerd:
destroy capitalism
Ik wil het een like geven.
Neem een foto
met m'n smartphone,
post op Facebook,
like het daar.
Lijstjes maken.
Het wordt een automautisme.
Maar mijn avatars zijn
opvallend eensgezind vandaag,
zelfs mijn Jekyll en Hyde.
Ik wil klimmen maar weet niet
of ik de top kan bereiken
als gevoelens van rechtvaardigheid
me blijven ondermijnen.
Een eruptie waar reporters van gaan lopen,
want de vloer is lava.
Vraag me niet hoe het gaat
want mijn tong ligt in de knoop
met zichzelf.
Camera grijnst in mijn gezicht,
ik voel me licht als het bestaan
en ik heb al mijn pakken aan.
Druk de vinger op de naad.
Wat was de vraag?
zondag 28 mei 2017
zaterdag 27 mei 2017
Flavours of the month
There is just no way of ignoring the comeback that rocks the Belgian music industry: the excellent third album by Millionaire, called Sciencing. Just like LCD Soundsystem, alt-J and Forest Swords they have two singles in my monthly list. The National is back as well and we have to go back to High Violet for a first single that was this powerful. Good job, Matt. Scotland's sweethearts Mogwai never fail to impress either, this time with a first new song called 'Coolverine'. Do check our local heroes too, such as Brutus, Rhinos Are People Too, The Girl Who Cried Wolf, BRNS, and from The Netherlands: HunterStreet. Do Make Say Think is still number one. Obviously.
- Do Make Say Think - Bound and Boundless
- The National - The System Only Dreams In Total Darkness
- Millionaire - Busy Man
- alt-J - In Cold Blood
- Grizzly Bear - Three Rings
- Forest Swords - Arms Out
- The Janitors - Trojan Ghost
- Mogwai - Coolverine
- The Comet Is Coming - Start Running
- Whitney - You've Got a Woman
- HunterStreet - ZOO
- Brutus - Drive
- Rhinos Are People Too - Ariel
- The Dreams Never End - Cold Dawn
- Millionaire - I'm Not Who You Think You Are
- The Girl Who Cried Wolf - Tin Men
- alt-J - Adeline
- LCD Soundsystem - Call the Police
- BRNS - Pious Platitudes
- Vilde - Maintain
- No Metal In This Battle - Alaska Beach
- Blanck Mass - Silent Treatment
- Cristobal and the Sea - Goat Flokk
- Forest Swords - Exalter
- LCD Soundsystem - American Dream
- Roger Waters - Smell the Roses
- Downtown Boys - A Wall
- Fins Ara - Veer
- Phoenix - Ti Amo
- Royal Blood - Lights Out
dinsdag 23 mei 2017
Literaire tip: 4 3 2 1
Het is alweer van Sunset Park geleden dat Paul Auster nog een roman inleverde, al balanceerden Winter Journal en Report From the Interior op hoogst intrigerende wijze op de lijn tussen fictie en non-fictie. Met 4 3 2 1 (2017) schetst hij voor de zoveelste keer het leven van een jonge man in de grote stad, de typische Austereske Bildungsroman die ook deze keer op een heel andere manier is ingevuld. Want de schrijver van The New York Trilogy is er niet vies van om af en toe met de verwachtingen van zijn lezers te rammelen.
De bijna 900 pagina's tellende klepper vertelt hoe de Wit-Russische jood Isaac Rechnikoff op de eerste dag van de twintigste eeuw de Atlantische Oceaan oversteekt en op Ellis Island door een misverstand de naam Ferguson meekrijgt. De wat simpele Isaac moet krabben om te overleven, en de drie zonen die zijn labiele vrouw Fanny hem schenkt, groeien op in bittere armoede, in een gezin dat voortdurend moet verhuizen. De jongste van de drie, Stanley Ferguson, krijgt weinig respect van zijn twee nietsnutten van broers, waar hij, ondanks hun pesterijen, naar blijft opkijken. De pragmatische Stanley, een man van weinig passies naast fortuin maken, leert de mooie Rose Adler kennen en wordt hals over kop verliefd. Hun zoontje Archie, het hoofdpersonage van de roman, leren we dus pas later kennen - Auster neemt zijn tijd.
We zien hem opgroeien en worstelen met typische problemen uit de kindertijd en de puberteit. Zijn vader ziet hij zelden, want zijn zaak 3 Brothers World Store in Newark, waar ook zijn weinig integere broers Lewis en Arnold werken, is zijn leven. Zijn moeder heeft haar eigen fotostudio Roseland Photo in Montclair, en Archie kijkt op naar hoe zij zich volledig aan haar passie wijdt. Omdat hij tegen zijn wil enig kind is, verzint hij een grote broer John. Het zal niet de eerste keer zijn dat hij de werkelijkheid te slim af wil zijn. Ferguson groeit op. We maken kennis met zijn eerste liefjes. Zijn fascinatie voor John F. Kennedy of zijn gebrek eraan. Zijn interesse en daarna ontgoocheling in militant links. Zijn passie voor baseball. Of was het basketbal? Of journalistiek? Kortverhalen? Poëzie vertalen? En welke rol speelt Amy Schneiderman in zijn leven? Hoeveel betekent zijn vader Stanley voor hem?
Auster heeft een aparte manier gevonden om de grillen van het lot in kaart te brengen. Een verhaal kan zoveel bochten nemen en een levensloop kan elke dag, elk uur, elke seconde een andere zijstraat inslaan. Zijn neef Noah Marx verduidelijkt het in een anekdote over twee wegen: neem je de hoofdweg of de binnenweg wanneer je onmogelijk kan weten welke weg je het snelst naar je belangrijke afspraak zal brengen? Ook Fergusons kortverhaal over Lazlo Flute kan als allegorie voor de hele opzet van 4 3 2 1 dienen: welke van de drie wegen moet Flute nemen, als elke keuze wel de verkeerde lijkt te zijn? Binnen de chaostheorie bepaalt het zogenaamde vlindereffect, de metafoor van Edward Lorenz, dat minuscule gebeurtenissen een gigantische impact kunnen hebben, op een mensenleven bijvoorbeeld, of zelfs op de geschiedenis van de mensheid. Als schrijver kan je daar bewust mee spelen en ervoor kiezen om verschillende versies van iemands leven uit te tekenen.
Het leven heeft zoveel te bieden voor de jonge Archie Ferguson, maar het Amerika van de jaren '50 en '60 telt heel wat valkuilen voor een jongeman van joodse afkomst die graag buiten de maatschappelijke lijntjes kleurt. De aantrekkingskracht van geld. De taboes rond kritiek op de Vietnamoorlog en rond communisme. De afgunst en bekrompenheid die over de grotemensenwereld heersen. Auster heeft verschillende thema's willen aansnijden, al zijn stokpaardjes, van het McCarthyisme tot baseball, te veel om in één verhaal, in één levensloop, één versie te gieten. Dus schreef hij er meerdere. En het resultaat is verbluffend. Een zeer knap staaltje van inlevingsvermogen en een opbouw waar de lezer heel lang zoet mee is.
Een van de onbetwistbare hoogtepunten van de roman is het gedetailleerde relaas van de studentenopstand op Columbia University in mei 1968, een escalatie van actie en reactie, met twee kampen en fracties binnen die kampen, een ongezien protest tegen de Vietnamoorlog en het geïnstitutionaliseerde racisme, en de effecten op de jonge Ferguson en zijn relatie met Amy. Deze deels autobiografische (dat weten we nog van zijn jongste non-fictieboek) passage doet meteen denken aan Black Lives Matter en de oorlog in Irak en Syrië. Het herinnert ons eraan dat deze prangende problemen van de jaren '60 ook vandaag nog brandend actueel zijn en inspireert de lezer tot maatschappelijk engagement. Maar de verbitterde Ferguson leert ook de wijze les dat extreem activisme wel eens het omgekeerde effect kan bereiken, en dat de Zwarte Panters behalve een spiraal van geweld niets hebben verwezenlijkt en enkel hun eigen ruiten hebben ingegooid.
Thema's? Véél. Enkele van de belangrijkste zijn seksualiteit, schrijven, familiebanden, lot versus toeval, en als extraatje zijn er de eindeloze lijsten van schrijvers, regisseurs, acteurs, muzikanten, sporters... Samen met Ferguson krijgt de lezer de mogelijkheid om zich te verdiepen in geschiedenis en cultuur, want deze ambitieuze roman is een onschatbare bron van kennis over de V.S. (en Parijs en Londen) midden twintigste eeuw. Een aanrader op zoveel vlakken. U zult er allerminst spijt van hebben.
De bijna 900 pagina's tellende klepper vertelt hoe de Wit-Russische jood Isaac Rechnikoff op de eerste dag van de twintigste eeuw de Atlantische Oceaan oversteekt en op Ellis Island door een misverstand de naam Ferguson meekrijgt. De wat simpele Isaac moet krabben om te overleven, en de drie zonen die zijn labiele vrouw Fanny hem schenkt, groeien op in bittere armoede, in een gezin dat voortdurend moet verhuizen. De jongste van de drie, Stanley Ferguson, krijgt weinig respect van zijn twee nietsnutten van broers, waar hij, ondanks hun pesterijen, naar blijft opkijken. De pragmatische Stanley, een man van weinig passies naast fortuin maken, leert de mooie Rose Adler kennen en wordt hals over kop verliefd. Hun zoontje Archie, het hoofdpersonage van de roman, leren we dus pas later kennen - Auster neemt zijn tijd.
We zien hem opgroeien en worstelen met typische problemen uit de kindertijd en de puberteit. Zijn vader ziet hij zelden, want zijn zaak 3 Brothers World Store in Newark, waar ook zijn weinig integere broers Lewis en Arnold werken, is zijn leven. Zijn moeder heeft haar eigen fotostudio Roseland Photo in Montclair, en Archie kijkt op naar hoe zij zich volledig aan haar passie wijdt. Omdat hij tegen zijn wil enig kind is, verzint hij een grote broer John. Het zal niet de eerste keer zijn dat hij de werkelijkheid te slim af wil zijn. Ferguson groeit op. We maken kennis met zijn eerste liefjes. Zijn fascinatie voor John F. Kennedy of zijn gebrek eraan. Zijn interesse en daarna ontgoocheling in militant links. Zijn passie voor baseball. Of was het basketbal? Of journalistiek? Kortverhalen? Poëzie vertalen? En welke rol speelt Amy Schneiderman in zijn leven? Hoeveel betekent zijn vader Stanley voor hem?
Auster heeft een aparte manier gevonden om de grillen van het lot in kaart te brengen. Een verhaal kan zoveel bochten nemen en een levensloop kan elke dag, elk uur, elke seconde een andere zijstraat inslaan. Zijn neef Noah Marx verduidelijkt het in een anekdote over twee wegen: neem je de hoofdweg of de binnenweg wanneer je onmogelijk kan weten welke weg je het snelst naar je belangrijke afspraak zal brengen? Ook Fergusons kortverhaal over Lazlo Flute kan als allegorie voor de hele opzet van 4 3 2 1 dienen: welke van de drie wegen moet Flute nemen, als elke keuze wel de verkeerde lijkt te zijn? Binnen de chaostheorie bepaalt het zogenaamde vlindereffect, de metafoor van Edward Lorenz, dat minuscule gebeurtenissen een gigantische impact kunnen hebben, op een mensenleven bijvoorbeeld, of zelfs op de geschiedenis van de mensheid. Als schrijver kan je daar bewust mee spelen en ervoor kiezen om verschillende versies van iemands leven uit te tekenen.
Het leven heeft zoveel te bieden voor de jonge Archie Ferguson, maar het Amerika van de jaren '50 en '60 telt heel wat valkuilen voor een jongeman van joodse afkomst die graag buiten de maatschappelijke lijntjes kleurt. De aantrekkingskracht van geld. De taboes rond kritiek op de Vietnamoorlog en rond communisme. De afgunst en bekrompenheid die over de grotemensenwereld heersen. Auster heeft verschillende thema's willen aansnijden, al zijn stokpaardjes, van het McCarthyisme tot baseball, te veel om in één verhaal, in één levensloop, één versie te gieten. Dus schreef hij er meerdere. En het resultaat is verbluffend. Een zeer knap staaltje van inlevingsvermogen en een opbouw waar de lezer heel lang zoet mee is.
Een van de onbetwistbare hoogtepunten van de roman is het gedetailleerde relaas van de studentenopstand op Columbia University in mei 1968, een escalatie van actie en reactie, met twee kampen en fracties binnen die kampen, een ongezien protest tegen de Vietnamoorlog en het geïnstitutionaliseerde racisme, en de effecten op de jonge Ferguson en zijn relatie met Amy. Deze deels autobiografische (dat weten we nog van zijn jongste non-fictieboek) passage doet meteen denken aan Black Lives Matter en de oorlog in Irak en Syrië. Het herinnert ons eraan dat deze prangende problemen van de jaren '60 ook vandaag nog brandend actueel zijn en inspireert de lezer tot maatschappelijk engagement. Maar de verbitterde Ferguson leert ook de wijze les dat extreem activisme wel eens het omgekeerde effect kan bereiken, en dat de Zwarte Panters behalve een spiraal van geweld niets hebben verwezenlijkt en enkel hun eigen ruiten hebben ingegooid.
Thema's? Véél. Enkele van de belangrijkste zijn seksualiteit, schrijven, familiebanden, lot versus toeval, en als extraatje zijn er de eindeloze lijsten van schrijvers, regisseurs, acteurs, muzikanten, sporters... Samen met Ferguson krijgt de lezer de mogelijkheid om zich te verdiepen in geschiedenis en cultuur, want deze ambitieuze roman is een onschatbare bron van kennis over de V.S. (en Parijs en Londen) midden twintigste eeuw. Een aanrader op zoveel vlakken. U zult er allerminst spijt van hebben.
zondag 21 mei 2017
1 Love
Ik ben de partizaan die uiteindelijk voor zwarthemd werd versleten.
Spreek me niet van One Love want je tong die is gespleten.
Van je polarisatiepraktijken kan Dewinter nog wat leren,
aan de schandpaal elke dissident met een afwijkende mening.
Een béétje 'goeroe' die tot vervelens toe de liefde staat te preken,
voegt de daad bij het woord, donc j'accuse, stel je in gebreke.
Eén strijd tegen segregatie? Nee, jouw belangen liggen elders.
Geen leven zonder verdelen, dus je put woorden uit je kelder.
Onder luid applaus splits je de zee in twee, een straatje zonder einde.
Ook Mozes was geen diplomaat, jaren dwalen in woestijnen.
De kogels uit je shotgun raken enkel nog je voeten.
Lastig lopen zo, maar doe je grote gelijk van me de groeten.
Spreek me niet van One Love want je tong die is gespleten.
Van je polarisatiepraktijken kan Dewinter nog wat leren,
aan de schandpaal elke dissident met een afwijkende mening.
Een béétje 'goeroe' die tot vervelens toe de liefde staat te preken,
voegt de daad bij het woord, donc j'accuse, stel je in gebreke.
Eén strijd tegen segregatie? Nee, jouw belangen liggen elders.
Geen leven zonder verdelen, dus je put woorden uit je kelder.
Onder luid applaus splits je de zee in twee, een straatje zonder einde.
Ook Mozes was geen diplomaat, jaren dwalen in woestijnen.
De kogels uit je shotgun raken enkel nog je voeten.
Lastig lopen zo, maar doe je grote gelijk van me de groeten.
donderdag 18 mei 2017
Terug naar de bron
Heb je mijn zucht ingeblikt,
ingeprent, tastbaar zoals ik nooit zal zijn?
Label mijn nalatenschap, verberg haar in een doolhof
en laat het verder los, laat het allemaal los.
Hak dan mijn armen en benen af
en bedrijf de liefde met mijn romp
terwijl je kijkt hoe piranha's
zich te goed doen
aan tien vingers en tien tenen
en dertig jaar van schoppen en strelen.
In de fractie van een knikkend ooglid
wonen meer visioenen
dan zandkorrels in het heelal, sterren op onze stranden,
maar genoeg is genoeg.
Wanneer je mijn haar afknipt,
ben ik weer wat moleculen armer.
Schuur je de huid van mijn vlees
en het vlees van mijn botten,
dan bloos ik en besef dat
al mijn geheimen als appels voor het rapen.
Mijn brein voelt zich als
de laatste coelacant op sterk water,
een mummie met haken en ogen,
alle opgeslagen kennis ingekapseld in een wijwatervat,
aangevreten cursussen en naslagwerken
en een groeiende drang naar spirituele troost.
Ik vernauw en ik verzuil,
het enige nog werkende orgaan
is een tentakel, tast alle opties af,
vindt een ritssluiting, een spelonk.
Een ingeblikte echo. De voltrekking
van mijn afbraak lonkt.
Hier zou ik zomaar ongezien
kunnen verdwijnen.
Met dank aan Dwars, het studententijdschrift van de UA stadscampus.
Vormgeving: Stine Moons
ingeprent, tastbaar zoals ik nooit zal zijn?
Label mijn nalatenschap, verberg haar in een doolhof
en laat het verder los, laat het allemaal los.
Hak dan mijn armen en benen af
en bedrijf de liefde met mijn romp
terwijl je kijkt hoe piranha's
zich te goed doen
aan tien vingers en tien tenen
en dertig jaar van schoppen en strelen.
In de fractie van een knikkend ooglid
wonen meer visioenen
dan zandkorrels in het heelal, sterren op onze stranden,
maar genoeg is genoeg.
Wanneer je mijn haar afknipt,
ben ik weer wat moleculen armer.
Schuur je de huid van mijn vlees
en het vlees van mijn botten,
dan bloos ik en besef dat
al mijn geheimen als appels voor het rapen.
Mijn brein voelt zich als
de laatste coelacant op sterk water,
een mummie met haken en ogen,
alle opgeslagen kennis ingekapseld in een wijwatervat,
aangevreten cursussen en naslagwerken
en een groeiende drang naar spirituele troost.
Ik vernauw en ik verzuil,
het enige nog werkende orgaan
is een tentakel, tast alle opties af,
vindt een ritssluiting, een spelonk.
Een ingeblikte echo. De voltrekking
van mijn afbraak lonkt.
Hier zou ik zomaar ongezien
kunnen verdwijnen.
Met dank aan Dwars, het studententijdschrift van de UA stadscampus.
Vormgeving: Stine Moons
dinsdag 16 mei 2017
Veelvraat
Speciaal voor De Nacht van Robbe, een benefietavond in de Arenbergschouwburg om opbrengsten in de zamelen voor Hollywood aan de Schelde, de documentaire van filmmaker Robbe De Hert, richtte ik samen met Tom Tiest (The Valerie Solanas, S.M.A.L.L.) de band Veelvraat op. In Bar Lokal hadden we de eer om onze bevreemdende clash tussen proza en elektronica ten berde te brengen.
Maar eerst maakte Danny Quintelier met DQPIX deze knappe fotoshoot om het ego van dit excentrieke duo te strelen (de pels van zo'n veelvraat is trouwens best zacht om te aaien, try it). Een selectie.
Marjan De Ridder ontwierp eerder dit voorjaar al dit veelzeggende logo voor Veelvraat. En like ons alvast even op Facebook. Verder kan je het integrale optreden hieronder bekijken. Met dank aan Lisa Deckers voor de beelden.
"Is this real or reel? Leef ik in een filmwiel? Magisch realistisch leven doe je best zonder ziel. Je staat te wachten op de tram. May the force be with you. Ik jaag op spoken achter het behang maar enkel bot dat ik vang. De fictie druipt hier van de muren. Kan mijn hoofd niet draaien of doorbreek wel ergens een wand. Film is van een mug een olifant, en die laatste staalhard negeren. Film is stilzwijgen regeren. De voyeur met de popcorn en stiekem masturberen. We gaan naar de cinema om te kleineren. Geen kans op catharsis met een puistenbek vol paprikachips, want alle personages zijn vreemden. Het zal ze leren. Wij steken de draak met the rich and the famous, weigeren daarna zelfkennis te incasseren."
Maar eerst maakte Danny Quintelier met DQPIX deze knappe fotoshoot om het ego van dit excentrieke duo te strelen (de pels van zo'n veelvraat is trouwens best zacht om te aaien, try it). Een selectie.
Marjan De Ridder ontwierp eerder dit voorjaar al dit veelzeggende logo voor Veelvraat. En like ons alvast even op Facebook. Verder kan je het integrale optreden hieronder bekijken. Met dank aan Lisa Deckers voor de beelden.
"Is this real or reel? Leef ik in een filmwiel? Magisch realistisch leven doe je best zonder ziel. Je staat te wachten op de tram. May the force be with you. Ik jaag op spoken achter het behang maar enkel bot dat ik vang. De fictie druipt hier van de muren. Kan mijn hoofd niet draaien of doorbreek wel ergens een wand. Film is van een mug een olifant, en die laatste staalhard negeren. Film is stilzwijgen regeren. De voyeur met de popcorn en stiekem masturberen. We gaan naar de cinema om te kleineren. Geen kans op catharsis met een puistenbek vol paprikachips, want alle personages zijn vreemden. Het zal ze leren. Wij steken de draak met the rich and the famous, weigeren daarna zelfkennis te incasseren."
donderdag 4 mei 2017
Literaire tip: Beloved
Sommige romans zijn gedrenkt in zo'n sterke sfeer dat ze je nooit meer loslaten. Vaak gaat het om romans die met een allegorische, symbolische of metaforische omweg iets over een gebeurtenis, een situatie of een periode in de geschiedenis willen zeggen die te gruwelijk is om er rechtstreeks over te schrijven. Denk maar aan de holocaust. Of slavernij.
Amerikaans schrijfster en winnaar van de Nobelprijs Toni Morrison kreeg een bittere realiteit met de paplepel naar binnen: zwart en blank zijn niet gelijk in haar land. Als kind was ze al getuige van de vernietigende gevolgen van rassenhaat, het blinde geweld, de discriminatie, de segregatie. Het zijn thema's die voortdurend in haar proza terugkomen, zo ook in haar bejubelde roman Beloved, uit 1987.
De roman is gebaseerd op het droevige verhaal van de Afrikaans-Amerikaanse slavin Margaret Garner die van slavenstaat Kentucky naar vrije staat Ohio vluchtte. Deze klassieker van de Amerikaanse literatuur toont de geschokte lezer hoe de voormalige slavin Sethe wordt achtervolgd door slavenhandelaars, die haar en haar kinderen wil gevangen nemen en terugbrengen naar de plantage Sweet Home. Hierdoor ziet Sethe zich genoodzaakt haar baby te doden, beter dat dan haar tot slavernij te veroordelen. De baby komt terug als jonge vrouw en vestigt zich in Sethes huis in Cincinatti, om daar te spoken en haar te kwellen met schuldgevoel.
Ook Sethes minnaar Paul D. weet te ontsnappen en bereikt haar woonst. Hij probeert er orde op zaken te stellen door het spook te verdrijven, en tracht vervolgens Sethe te doen inzien dat ze niets is met dat schuldgevoel, dat ze er langzaam maar zeker door wegkwijnt. Maar het meisje Beloved komt terug en weet op Sethes gevoelens in te spelen, waardoor het uiteindelijk de bezorgde Paul D. is die wordt verdreven uit het huis. Sethe houdt zich steeds meer met de verschijning bezig en verwaarloost haar dochter Denver, die hulp voor haar wil zoeken en zweert bij de kracht van verbondenheid binnen de zwarte gemeenschap. Zal Paul D. Sethe kunnen bedaren en weer tot haar doordringen, of geraakt ze helemaal in de ban van haar verleden en het wrede meisje?
De kindermoord, en ook het voor en na, worden in een bijzondere structuur gegoten, met een interessante benadering van tijd en narratief. Hiermee wil ze het eenzijdige karakter van onze geschiedschrijving en het valselijk recupereren van het verleden voor politieke doeleinden aankaarten. De misselijkmakende misdaad resoneert doorheen heel de roman, maar de lezer geraakt zo close met Sethe en voelt zo fel mee met de vreselijke gebeurtenissen die haar hebben getekend, dat haar veroordelen niet eenvoudig is. Ook de taal in Beloved is zo uniek en bijzonder dat deze haast een benevelend effect bereikt.
Centraal in de roman staan een door slavernij compleet verminkte band tussen moeder en dochter; trauma's en schuldgevoelens die groeien als gezwellen; schizofrene identiteitscrisissen die leiden tot verwarring en geweld. De kracht van de roman zit absoluut in de vorm waarin 'het onzegbare' wordt verhaald. De indirecte manier waarop Morrison over de gruwel van de slavernij vertelt, heeft een bijzondere helende kracht.
Beloved is het eerste deel van een trilogie. Jazz en Paradise vervolledigen dit experimentele drieluik. In 1998 verscheen de filmversie, geregisseerd door Jonathan Demme en Oprah Winfrey.
'Sixty million and more.' Laat ons het in godsnaam nooit vergeten.
Amerikaans schrijfster en winnaar van de Nobelprijs Toni Morrison kreeg een bittere realiteit met de paplepel naar binnen: zwart en blank zijn niet gelijk in haar land. Als kind was ze al getuige van de vernietigende gevolgen van rassenhaat, het blinde geweld, de discriminatie, de segregatie. Het zijn thema's die voortdurend in haar proza terugkomen, zo ook in haar bejubelde roman Beloved, uit 1987.
De roman is gebaseerd op het droevige verhaal van de Afrikaans-Amerikaanse slavin Margaret Garner die van slavenstaat Kentucky naar vrije staat Ohio vluchtte. Deze klassieker van de Amerikaanse literatuur toont de geschokte lezer hoe de voormalige slavin Sethe wordt achtervolgd door slavenhandelaars, die haar en haar kinderen wil gevangen nemen en terugbrengen naar de plantage Sweet Home. Hierdoor ziet Sethe zich genoodzaakt haar baby te doden, beter dat dan haar tot slavernij te veroordelen. De baby komt terug als jonge vrouw en vestigt zich in Sethes huis in Cincinatti, om daar te spoken en haar te kwellen met schuldgevoel.
Ook Sethes minnaar Paul D. weet te ontsnappen en bereikt haar woonst. Hij probeert er orde op zaken te stellen door het spook te verdrijven, en tracht vervolgens Sethe te doen inzien dat ze niets is met dat schuldgevoel, dat ze er langzaam maar zeker door wegkwijnt. Maar het meisje Beloved komt terug en weet op Sethes gevoelens in te spelen, waardoor het uiteindelijk de bezorgde Paul D. is die wordt verdreven uit het huis. Sethe houdt zich steeds meer met de verschijning bezig en verwaarloost haar dochter Denver, die hulp voor haar wil zoeken en zweert bij de kracht van verbondenheid binnen de zwarte gemeenschap. Zal Paul D. Sethe kunnen bedaren en weer tot haar doordringen, of geraakt ze helemaal in de ban van haar verleden en het wrede meisje?
De kindermoord, en ook het voor en na, worden in een bijzondere structuur gegoten, met een interessante benadering van tijd en narratief. Hiermee wil ze het eenzijdige karakter van onze geschiedschrijving en het valselijk recupereren van het verleden voor politieke doeleinden aankaarten. De misselijkmakende misdaad resoneert doorheen heel de roman, maar de lezer geraakt zo close met Sethe en voelt zo fel mee met de vreselijke gebeurtenissen die haar hebben getekend, dat haar veroordelen niet eenvoudig is. Ook de taal in Beloved is zo uniek en bijzonder dat deze haast een benevelend effect bereikt.
Centraal in de roman staan een door slavernij compleet verminkte band tussen moeder en dochter; trauma's en schuldgevoelens die groeien als gezwellen; schizofrene identiteitscrisissen die leiden tot verwarring en geweld. De kracht van de roman zit absoluut in de vorm waarin 'het onzegbare' wordt verhaald. De indirecte manier waarop Morrison over de gruwel van de slavernij vertelt, heeft een bijzondere helende kracht.
Beloved is het eerste deel van een trilogie. Jazz en Paradise vervolledigen dit experimentele drieluik. In 1998 verscheen de filmversie, geregisseerd door Jonathan Demme en Oprah Winfrey.
'Sixty million and more.' Laat ons het in godsnaam nooit vergeten.
dinsdag 2 mei 2017
Ballonnenvrees 1 mei 2017
Naar jaarlijkse traditie organiseerde 't Werkhuys hun Feest van den Boom op 1 mei. De opkomst voor dit spektakel was weer groot, en vooral Tine Joris' 'Le Moment Suprême', in de grote zaal, trok heel wat publiek. Hierbij kwamen verschillende kunstvormen aan bod: koor, tapdans, circus, improcomedy, kortfilm, buikdans, en weet ik wat nog allemaal. Het thema was wachten en dat was exact wat het publiek verzocht werd te doen. De grote zaal van 't Werkhuys was dus één grote wachtkamer, maar gelukkig waren er heel wat artiesten om het wachten te verzachten. Ook Ballonnenvrees was van de partij, en de drie 'wachtgedichten' van Marjan De Ridder, Gert Vanlerberghe en Ulrike Burki werden op luid applaus onthaald.
Tussen de twee voorstellingen van 'Le Moment Suprême' in hield Ballonnenvrees een toonmoment in het gezellige Literaire Salon, naast de expositieruimte waar Serge Baeken live naaktmodellensessies hield. Op het programma stonden straffe poëzie-optredens van Marjan De Ridder, Ulrike Burki, Sven de Swerts en als slot ook jeugdschrijfster Hilde Van Cauteren, die ons een 'oneerlijke literaire tombola' voorschotelde. De prijzen waren een schilderspalet, een paraplu en een appel, en bij elke prijs hoorde een knap gedicht. Zeer geestig en spitsvondig allemaal!
De volgende editie van Ballonnenvrees is de laatste voor de zomerstop. Op 2 juni stelt Jakobistan zijn EP voor in het Washboard Art & Jazz Café. Er komen nog muzikanten, en ook dichters natuurlijk, en we sluiten de avond af met de traditionele open mic. Graag tot dan!
Foto's: Gust Peeters (meer foto's volgen)
Abonneren op:
Posts (Atom)