"In the case of animal slaughter, to throw your hands in the air is to wrap your fingers around a knife handle." (Jonathan Safran Foer)
Op de trein, onderweg naar een van onze vele wandelingen, lees ik in Eating Animals van Jonathan Safran Foer. De beschrijvingen van de vele martelingen die de dieren die we eten moeten ondergaan, doen me huiveren. Enkele citaten uit het boek, gebaseerd op doodnormale feiten, hieronder zijn voldoende om nooit nog rund, varken, kip, vis of garnaal te eten.
"When we eat factory-farmed meat we live, literally, on tortured flesh. Increasingly, that tortured flesh is becoming our own." (blz. 143)
Waarom deze citaten? Omdat Jonathan Safran Foer de dingen pakkender uitlegt dan ik. Meer later. Deze dieren hebben in het leeuwendeel van de gevallen een kort en vreselijk leven, dat eindigt in een pijnlijke dood. Varkensgevoeg vervuilt onze rivieren. Koeienscheten dragen massaal bij tot de opwarming van de aarde. Veeteelt is uiterst belastend voor ecosystemen, en veroorzaakt bovendien pandemieën. Vlees eten is een ramp voor de volksgezondheid, het vlees zit vol salmonella, chemicaliën, antibiotica, drugs. Genetische manipulatie zorgt voor zwakke, ongezonde dieren die niet in de buitenlucht zouden kunnen overleven. De bijvangst van garnaalvissers betekent een zekere dood voor heel wat bedreigde zeediersoorten (de lijst is bijna een pagina lang). Omdat we dagelijks een 'verse' steak, worst of sushi op ons bord willen, doorstaan jaarlijks miljarden dieren een lijdensweg die zo extreem is dat we er ons haast niets meer bij kunnen voorstellen. Het liefst lijkt het stuk vlees op ons bord niet meer op een dier.
De grote boosdoener is 'factory farming' (intensieve veehouderij), de industriële tak van de veeteelt, maar ook vissen met oorlogswapens en aquacultuur - die de meest weerzinwekkende technieken hanteren om zoveel mogelijk vlees te produceren, maar familiebedrijfjes gaan niet vrijuit. Ook de zuivelindustrie gaat niet vrijuit en bezorgt dieren een pijnlijk en ongelukkig bestaan. Het weerhoudt me er niet van kaas te eten.
We stappen af in Jemelle en belanden na een stevige klim door het woud op het platteland van Ambly, volgens de beschrijving bezaaid met 'vintage boerderijen' met een 'authentiek karakter'. We benaderen zo'n boerderij en zien zeven à acht kalfjes opgesloten in een schuur. Wanneer ik op de omheining af stap, komen ze nieuwsgierig dichterbij. Ze kauwen tevreden op wat hooi. Een van hen likt mijn hand. Een ontroerend momentje. Ze kunnen het slechter treffen. Bij intensieve veehouderij zouden ze amper kunnen bewegen.
Pas dan merken we vier lichamen op die meteen naast de schuur op de grond liggen. Drie kalfjes zijn dood en voer voor de vliegen. Het vierde kalf leeft nog maar ligt duidelijk te creperen, een tergend trage dood tegemoet. We bespreken of het niet onze verantwoordelijkheid is om het te doden, maar een mislukte poging zou meer acuut lijden als gevolg hebben, en zou best traumatiserend voor ons kunnen zijn. Toch voel ik me schuldig dat ik niet kan, of niet wil, helpen. Dat ik al heel snel een excuus heb gevonden om niet van mijn hart een steen te moeten maken en te doen wat nodig is.
Dat de dieren aan onze kant van de omheining liggen, spreekt boekdelen. Think about it. De horror van de boerderijen, slachthuizen en onze eetgewoontes, waardoor ik de voorbije twee weken al verschillende keren het boek moest wegleggen, werd hier op het Waalse platteland, al te tastbaar voor ons. Een unicum, want zulke taferelen gebeuren doorgaans verborgen voor het oog van de omnivoor. Dat we dit konden aanschouwen op een wandelroute van Jemelle naar Marloie suggereert dat hier niet eens wetten tegen bestaan. En dat het filmpje dat ik op mijn sociale media heb gedeeld, hier en daar weliswaar een volger zal schokken, maar vooral bevestigt wat we al lang weten maar liever negeren.
Mijn selectie citaten uit Jonathan Safran Foers boek hieronder dragen misschien wel bij tot de verontwaardiging. Ze worden afgewisseld door foto's van dieren uit ons dagelijkse leven die 'poseren' met een exemplaar van het boek.
"Some [male chicks] are tossed into large plastic containers. The weak are trampled to the bottom, where they suffocate slowly. The strong suffocate slowly at the top. Others are sent fully conscious through macerators (picture a wood chipper filled with chicks." (blz 48-49)
"Imagine being served a plate of sushi. But this plate also holds all of the animals that were killed for your serving of sushi. The plate might have to be five feet across." (blz. 50)
"Pathogen-infested, feces-splattered chicken can technically be fresh, cage-free, and free-range, and sold in the supermarket legally (the shit does need to be rinsed off first)." (blz. 61)
"The power brokers of factory farming know that their business model depends on consumers not being able to see (or hear about) what they do." (blz. 87)
"Not a single turkey you can buy in a supermarket could walk normally, much less jump or fly. [...] They can't even have sex. Not the antibiotic-free, or organic, or free-range, or anything. They all have the same foolish genetics, and their bodies won't allow for it anymore." (blz. 111)
"What the industry figured out - and this was the real revolution - is that you don't need healthy animals to make a profit. Sick animals are more profitable. The animals have paid the price for our desire to have everything available at all times for very little money." (blz. 111)
"We can also be sure that any talk of pandemic influenza today cannot ignore the fact that the most devastating disease event the world has ever known, and one of the greatest health threats before us today, has everything to do with the health of the world's farmed animals, birds most of all." (blz. 127)
"The flu, it turns out, is all about our relationship with birds." (blz. 127)
"Of course, consumers might notice that their chickens don't taste quite right - how good could a drug-stuffed, disease-ridden, shit-contaminated animal possibly taste? - but the birds will be injected (or otherwise pumped up) with "broths" and salty solutions to give them what we have come to think of as the chicken look, smell, and taste." (blz. 131)
"Every week [...] millions of chickens leaking yellow pus, stained by green feces, contaminated by harmful bacteria, or marred by lung and heart infections, cancerous tumors, or skin conditions are shipped for sale to consumers." (blz. 134)
"Breeding genetically uniform and sickness-prone birds in the overcrowded, stressful, feces-infested, and artificially lit conditions of factory farms promotes the growth and mutation of pathogens. The "cost of increased efficiency," [...] is increased global risk for diseases. Our choice is simple: cheap chicken or our health." (blz. 142)
"We have focused the awesome power of modern genetic knowledge to bring into being animals that suffer more." (blz. 159)
"individual farms can generate more raw waste than the populations of some U.S. cities [...] All told, farmed animals in the United States produce 130 times as much waste as the human population - roughly 87,000 pounds of shit per second. The polluting strength of this shit is 160 times greater than raw municipal sewage." (blz. 174)
"Smithfield - a single legal entity - produces at least as much fecal waste as the entire human population of the states of California and Texas combined." (blz. 175)
"Communities living near these factory farms complain about problems with persistent nosebleeds, earaches, chronic diarrhea, and burning lungs." (blz. 176)
"For corporations like Smithfield, it is a cost-benefit analysis: paying fines for polluting is cheaper than giving up the entire factory farm system, which is what it would take to finally end the devastation." (blz. 178)
"the larger question is whether we as a nation have moved to a model of agriculture that produces cheap bacon but risks the health of all of us. And the evidence, while far from conclusive, is growing that the answer is yes." (blz. 180)
"videotape taken by undercover investigators showed some workers administering daily beatings, bludgeoning pregnant sows with a wrench, and ramming a pole a foot deep into mother pigs' rectums and vaginas. These things have nothing to do with bettering the taste of the resultant meat or preparing the pigs for slaughter - they are merely perversion. In other videotaped instances at the farm, workers sawed off pigs' legs and skinned them while they were still conscious." (blz. 181-182)
"workers extinguishing cigarettes on the animals' bodies, beating them with rakes and shovels, strangling them, and throwing them into manure pits to drown. Workers also stuck electric prods in pigs' ears, mouths, vaginas, and anuses." (blz. 182)
"One guy smashed a sow's nose in so bad that she ended up dying of starvation." (blz. 185)
"Trawling, almost always for shrimp, is the marine equivalent of clear-cutting rain forest. Whatever they target, trawlers sweep up fish, sharks, rays, crabs, squids, scallops [...] Virtually all die. There is something quite sinister about this scorched-earth style of "harvesting" sea animals. The average trawling operation throws 80 to 90 percent of the sea animals it captures as bycatch overboard." (blz. 191)
"One way or another, [cows] are herded onto trucks or trains. Once aboard, cattle face a journey of up to forty-eight hours, during which they are deprived of water and food. As a result, virtually all of them lose weight and many show signs of dehydration. They are often exposed to extremes of heat and cold." (blz. 227)
"Let's say what we mean: animals are bled, skinned, and dismembered while still conscious. It happens all the time, and the industry and the government know it." (blz. 230)
