Voor De Wereld Morgen schreef ik deze nieuwjaarswensen voor mijn centrumlinkse medemens, die wat in slaap lijkt te zijn gevallen.
Reeds sinds de aanvang van de pandemie lijk ik vast te zitten in een centrumlinkse twitterbubbel, allicht omwille van onze vele raakpunten in de meeste maatschappelijke kwesties. Op dit aanstellerige strijdtoneel vechten de deugtweets het met elkaar uit om wie de maatregelen het vaakst aanmoedigt, de wappies het meest genadeloos aanvalt, of de virologen het best bewierookt.
Al geruime tijd stoor ik me mateloos aan deze haast griezelige eensgezindheid, dit vermoeiende collectieve gebrek aan kritische denkvermogen, en die verbluffende gewoonte om iedereen op één hoop te gooien, om zo een duidelijk omlijnd beeld van de tegenstander te creëren. Lekker gemakkelijk wanneer termen als ‘wappie’ (bedacht door een vijfjarige?), ‘antivaxxer’ en ‘extreemrechts’ in je hoofd samenvallen. Zo hoef je niet eens argumenten bij elkaar te verzinnen om de soms – verre van altijd – genuanceerde opmerkingen van de tegenpartij te counteren.
Zo kan je de jongeren van La Boum handig wegmoffelen onder de noemer ‘verwende rijkeluiskindjes’. En die vrouw die door een agent te paard tegen de grond werd gereden? Die had daar maar niet moeten staan dansen. Net zoals iedereen die dit jaar met pepperspray of het waterkanon werd geconfronteerd. Eigen schuld. En ongevaccineerden die geen koffietje meer kunnen gaan drinken zonder zelftest met negatief resultaat? Pech gehad. Komt allemaal van pas wanneer je je grote gelijk wil halen: je haalt je tegenstander onderuit door deze op voorhand als moreel wezen te verwerpen. Want het zijn toch allemaal egoïsten, niet waar?
Dus naast de kinderachtige vrijheidsstrijder, met of zonder de dramatiek van de zelfgemaakte Davidster, de nationalistische populist die keert met de wind, de wetenschapsschuwe complotdenker, de wokekrijger, de antiwokeboomer, de klimaatontkenner en de islamalarmist, frons ik mijn wenkbrauwen sinds de regeringsvorming vaker dan me lief is bij een nieuw twittertype, de gearriveerde socialist. Je zou willen dat ook deze klan zo divers is als de hemel breed, maar die schijn hebben ze helaas tegen. Want nu centrumlinks weer mag meedoen met de grote jongens, mag het denkvermogen massaal op automatische piloot. Laat dat moeilijk doen maar over aan de oppositie, die voor het gemak ook al lang is samengevallen met ‘rechts’ of ‘extreemrechts’. Allez Vooruit.
Dus beste centrumlinkse twitteraar, ik wens u een goede gezondheid, meer vrijheid, en ook de terugkeer van de kritische reflex in het nieuwe jaar. Niet elke maatregel om het virus in te dijken is zinnig, wenselijk of zelfs menselijk geweest. Soms zat er eentje bij die indruiste tegen onze zo moeizaam verworven rechten. Ik wens je ook meer empathie toe naar wie liever niet alles slikt wat de regering ons wil opdringen. En mezelf wens ik dat ik eindelijk die twitterbubbel kan doorprikken. Meer écht links intellectualisme, minder statusquoluiheid. En dat we het omikronbastion ook zonder drastische maatregelen het hoofd kunnen bieden. Dat is het beste wat ik deze door polarisatie verscheurde samenleving voor 2022 kan wensen.
Gert Vanlerberghe
